Kamus Bahasa Minang

Home | Bahasa Minang | Minangkabau | Sumatera-Barat | Game | Kontak | Tentang Kami
 
Baca hadits - nashislam.com


Bagi info laman ini fb  tw  googleplus

Pantun

Pantun adalah bentuk sastra yang dulu sangat populer di masyarakat. Adapun ciri-cirinya adalah sebagai berikut :

Pada zaman dahulu, pantun digunakan untuk menyampaikan cerita, seperti dalam kaba (kisah klasik Minang) dan menyampaikan pesan kepada pihak lain. Surat cinta zaman dahulu diisi dengan pantun-pantun cinta. Pada zaman sekarang, pantun masih dipakai dalam pidato adat. Syair Lagu Minang klasik pada umumnya juga berbentuk pantun.

Macam-macam pantun

Berdasarkan isi dan penggunaannya, pantun bisa kita kelompokkan sebagai berikut :

Pantun adat

Pantun adat dipakai dalam pidato adat ataupun dalam tulisan yang berhubungan dengan adat.
Contoh :

Kaluak paku kacang balimbiang
Timpuruang lenggang-lenggangkan
Anak dipangku kamanakan dibimbiang
Urang kampuang dipatenggangkan

Guntiang nan dari ampek angkek
Dibao anak mandiangin
Disalang uang ka Biaro
Kok datang sudi jo siasek
Sangko sitawa jo sidingin
Baitu pangulu sabananyo

Pisang kalek-kalek hutan
Pisang tumbatu nan bagatah
Koto Piliang inyo bukan
Bodi Caniago inyo antah

Dari mano asa palito
Dibaliek telong nan batali
Dimano asa niniek kito
Dari puncak gunuang Marapi

Sicerek tumbuah di paga
Ambiek gatahnyo ka ambalau
Kaciek banamo gadang bagala
Baitu adek di Minagkabau

Ramo-ramo si kumbang jati
Katik endah pulang bakudo
Patah tumbuah hilang baganti
Adek lamo dikana juo

Pantun nasihat

Pantun nasihat digunakan dalam penyampaian nasihat misalnya dari orang tua kepada anak dan kemenakan, ataupun pihak lainnya.
Contoh :

Pulau pandan jauah di tangah
Di baliek pulau angso duo
Hancue badan dikanduang tanah
Budi baiek dikana juo

Kamumu didalam samak
Jatuah malayang salaronyo
Walau ilimu satinggi tagak
Indak sumbayang apo gunonyo

Sipasan baranak putiah
Jatuah ka lapiek duo tigo
Abih sampan ganti jo upieh
Namun pulau dijalang juo

Oi upiek rambahlah paku
Nak tarang jalan ka parak
Oi upiek ubah lah laku
Nak sayang urang ka awak

Baburu ka padang data
Dapek ruso balang kaki
Baguru kapalang aja
Bak bungo kambang tak jadi

Barakik-rakik kahulu
Baranang-ranang ka tapian
Basakik-sakik dahulu
Basanang-sanang kamudian

Karatau madang di hulu
Babuah babungo balun
Marantau dagang dahulu
Di rumah paguno balun

Asam kandih asam galugue
Katigo asam siriang-riang
Manangih maik dalam kubue
Mangana badan indak sumbayang

Anak urang di Bukik Duku
Ka pakan jinjiang durian
Sariak nan indak babungo lai
Mambuhua kok mambuku
Ratak kok nyo mangasan
Cadiak indak paguno lai

Pantun dagang

Pantun dagang merupakan ungkapan perasaan anak dagang (para perantau)
Contoh :

Hari rabaa pukuah satu
Urang manembak buruang nuri
Kanai sikikih sadang tabang
Jatuah badarai bungo lado
Lai sarawa indak babaju
Jo a den tampuah galanggang rami
Mako den bao balangang-langang
Jatuah badarai aie mato

Dari bunguih ka batang kapeh
Babelok jalan ka Salido
Kaie putuih ikan nyo lapen
Mabuak ba camin aie juo

Maninjau padi lah masak
Batang kapeh batimbo jalan
Hati risau dibao galak
Bak paneh manganduang hujan

Dingin-dingin di Sukarami
Kayu Aro balapau nasi
Lah biaso galak di nan lai
Rang nan tido manahan hati

Tidak salah junjuang limbayuang
Salah dek pandan manjulito
Tidak salah bundo manganduang
Salah dek badan buruak pinto

Rumpuik saruik panjang lah baa
Pandan di rimbo lah maladuangkan
Sakik iduik sanang lah baa
Badan lah panek dek manangguangkan

Apuang-apung si tinjau lauik
Sandaran badie jo mariam
Den sapantun si limau hanyuik
Dima tasangkuik sinan bamalam

Pantun muda-mudi

Pantun muda-mudi adalah ungkapan cinta dalam komunikasi anak muda yang jatuh cinta
Contoh :

Sarang timpuo ateh kubang
Barisi ula tampuang hari
Kok nak basuo samo surang
Datang ka ladang tangah hari

Kain batiek tabang mangirok
Unduang-unduang dek urang bayang
Mancaliek adiek darah tasirok
Badan bak raso bayang-bayang

Taluak bayue ikannyo jinak
Bao mamapeh dari sampan
Ayam sikue musang kok banyak
Raso kalapeh dari tangan

Rang parik putuih balapau randah
Mambao balam dalam sarangnyo
Kasieh putuih sayang tak sudah
Lauik nan dalam nan dihadangnyo

Dari Tarandam jalan babelok
Malinteh nak ka Sawahan
Rindu jo dandam dibao lalok
Adiek talinteh dalam rasian

Rang Pasa Mudiek saluek badeta
Ka rimbo mamikek balam
Antah di adiek sayang lah sudah
Di ambo makin mandalam

jikok mandi denai di hulu
aie nan usah adiek sauak
disauak usah di karuehi
jikok mati denai dahulu
mati nan usah adiek janguak
dijanguak usah diratok i

Kudo balang Usah dilacuik
Kok dilacuik lari manduo
Onde jando japuik den suruik
Den ubah parangai lamo

Guruah patuih manubo limbek
Pandan tajelo di subarang
Tujuah ratuih carikan ubek
Badan basuo mangko sanang


Demikian sekilas mengenai pantun dalam budaya Minang, mudah-mudahan menambah pemahaman

 
Copyright KamusMinang.com, 2014 (Hosting : Namecheap)